اخلاق داروسازی: تعریفی جدید از مسئولیت حرفه ای داروسازان

اهمیت انجام مطالعات در زمینه­ی اخلاق در داروسازی آنجا نمایان می­شود که مشاهده می­کنیم مقالات بسیار اندکی در این زمینه وجود دارد، از طرفی به دانشجویان داروسازی در ایران هیچگونه واحد درسی در این زمینه ارایه نمی­شود. این امر سبب شده است داروسازان پس از فارغ التحصیلی هیچگونه آشنایی با اصول اخلاق در داروسازی و قوانینی که در زمینه­ی فعالیت حرفه­ای خود بایستی بدان پایبند باشند، نداشته باشند و تنها آگاهی آنها از این اصول، مفاد سوگند نامه­ای است که هنگام دفاع از پایان نامه­ی خود آن را قرائت می­کنند. این مسأله می­تواند صدمات جبران ناپذیری به سیستم بهداشتی- درمانی کشور وارد نماید. از این رو در این مقاله سعی شده است به پاره ای از اصول اخلاقی که یک داروساز می­بایست به آنها پایبند باشد پرداخته شود. اخلاقیات و حس مسؤولیت­پذیری مبنای تعیین محدوده­ی فعالیت برای بخش­های مختلف جامعه می­باشند.     داروسازی، به عنوان یک فعالیت تخصصی و یکی از مواردی است که تصمیم گیری درباره­ی داروها و درمان بیماران تا حد زیادی به زندگی فردی و اجتماعی آنان مرتبط می­باشد. فعالیت یک داروساز زمانی به خوبی تبیین می­شود که اصول اخلاقی و ارزش­هایی که تصمیمات بر اساس آنها گرفته می­شوند واضح باشند و توسط تمامی جامعه پذیرفته شده باشند. اساس رفتار مسؤولانه در رشته­های پزشکی با سوگند نامه­ی بقراط مرتبط می­باشد. این سوگند نامه هیچگونه اساس مشخصی از لحاظ  فلسفی ندارد و تنها توسط پزشکان به رسمیت شناخته شده است. مشکلات امروزی نظیر نقش تکنولوژی، هزینه­­های زندگی، تعریف از زندگی، مهندسی ژنتیک و قتل ترحم­آمیز نیاز به یک نگرش دارند که منطقی بوده و بر اساس باورهای فلسفی و قابل قبول توسط جامعه باشد. از آثار فیلسوفان قرن بیستم مانند rawls ،nussbaum و sen می­توان ارزش­های اصولی را استنباط کرد. اگرچه تبدیل این ارزش­ها به قوانین عمومی دشوار به نظر می­رسد، در این مقاله برآنیم که یک مدل جامع برای رفتار مسؤولانه بر اساس این ارزش­ها ارایه دهیم. این رفتار مسؤولانه شامل برخورد داروساز با بیمار می­شود به گونه­ای که ارزش­هایی نظیر تصمیم­گیری فردی، ترحم، دلسوزی و عدالت حفظ شود. این مسؤولیت نیاز به تجربه و دانش عملی دارد و بایستی به واسطه­ی تبیین خط مشی و قانونگذاری شناخته شود.